انواع سهام شرکت سهامی, گفتنی است که سهام شرک یک سری خصوصیات و ویژگی هایی دارد که در زمان ثبت شرکت باید به آن دقت شود، ما در این مقاله می خواهیم اطلاعاتی در مورد انواع سهام شرکت، تعریف آن در مقوله ثبت شرکت، را در اختیار شما عزیزان قرار داده و این مبحث را بررسی کنیم. در این مقاله مطاله می کنید تبدیل سهام بانام به بی نام و تبدیل سهام بی نام به بانام و همچنین درباره سهام ممتاز شرکت سهامی چیست ؟
تعریف سهام شرکت
انواع سهام شرکت سهامی, سهم قسمتی از سرمایه شرکت سهامی خاص است که مشخص کننده میزان مشارکت و تعهدات و منافع صاحب آن در شرکت سهامی است و ورقه سهم، سند قابل معامله ای است که نماینده تعداد سهامی است که صاحب آن در شرکت سهامی دارد. به همین خاطر است که در شرکت سهامی خاص به سهامداران شرکت، «سهامدار» گفته می شود و در شرکت هایی مانند شرکت بامسئولیت محدود، تعاونی، تضامنی و غیره به شرکاء شرکت، «صاحبان سهم الشرکه» گفته می شود.
شرح انواع سهام شرکت سهامی خاص
باید بگوییم که به آن قسمت از سرمایه شرکت که متعلق به سهامدار است و مشخص کننده میزان مشارکت و تعهدات و منافع دارنده سهام در ثبت شرکت سهامی عام و یا ثبت شرکت سهامی خاص می باشد را سهام گویند، لذا درصورتی که ۱۰۰۰۰ سهم هر یک به ارزش اسمی ۱۰٬۰۰۰ ريال داشته باشد، مجموعه سرمایه شرکت مبلغی معادل ۱۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰ ریال و هر ورقه سهم معادل یک ده هزارم سرمایه شرکت خواهد بود.
در ثبت شرکت سهامی خاص موسسین تعداد سهام هر یک از سهامداران را به شکل توافقی تعیین می کنند در شرکت های سهامی عام موسسین 20 درصد از مجموع سهام را توافقی برای خود تعیین می کنند، بقیه سرمایه را به همراه تعداد سهامی که اشخاص حق خرید آن را دارند در طرح اعلامیه پذیره نویسی برای اطلاع عمومی آگهی می کنند.
انواع مختلف سهام شرکت سهامی
سهام مختلف شرکت سهامی به انواع زیر تقسیم می شود:
- سهام بانام
- سهام بی نام
- سهام ممتاز
- سهام وثیقه
- سهام مدیریتی
- سهام کنترلی
سهام بانام شرکت سهامی
سهام بانام همانطور که از اسم آن پیدا می باشد، سهامی است که مالک آن مشخص و معین است و چنین سهامی جزء دارایی های شخصی است که سهام فوق، در دفتر سهام شرکت به نام وی به ثبت رسیده باشد. نقل و انتقال سهام بانام، باید در دفتر سهام شرکت به ثبت برسد و انتقال دهنده یا وکیل یا نماینده قانونی او باید انتقال را در دفتر انتقال سهام امضاء کند.
در مواردی که تمامی مبلغ اسمی سهام بانام پرداخت نشده باشد و شخص دارنده سهام تصمیم به انتقال آن سهم را داشته باشد، باید نشانی کامل انتقال گیرنده نیز در دفتر ثبت سهام شرکت قید شود و به امضاء انتقال گیرنده یا وکیل یا نماینده قانونی او برسد.
چنانچه نقل و انتقال سهام بانام برخلاف تشریفات ماده لایحه اصلاحی قانون تجارت (مذکور در دو بند قبلی) و همچنین برخلاف اساسنامه شرکت انجام بگیرد، از نظر شرکت و اشخاص ثالث فاقد اعتبار است.
در نتیجه صاحب چنین سهمی از برخی از مهمترین حقوق خود محروم خواهد ماند و درست در چنین مواردی است که سهامداران شرکت و همچنین خود شرکت با چالش ها و مشکلات مهم و بزرگی مواجه می شوند.
نکته: چنانچه اشخاص محجور و یا اشخاص صغیر در زمره سهامداران شرکت وجود داشته باشند، به منظور حفظ هرچه بهتر حقوق آن ها، باید سهامشان حتماً از نوع بانام باشد.
سهام بی نام شرکت سهامی
سهام بی نام سهمی است که به صورت سند در وجه حامل تنظیم می شود و هر شخصی که آن را در اختیار داشته باشد، مالک این نوع سهم شناخته می شود، مگر آنکه خلاف آن ثابت شود. همچنین نقل و انتقال سهام بی نام به صرف قبض و اقباض صورت می گیرد و نیاز به رعایت تشریفات خاصی ندارد.
در شرکت های سهامی، هیچ منعی برای «بانام» بودن تمام سهام شرکت وجود ندارد ولی تمام سهام هیچ یک از شرکت های سهامی نمی تواند «بی نام» باشد.
زیرا اعضاء هیات مدیره شرکت های سهامی مکلف هستند به تعداد مقرر در اساسنامه و یا به تعدادی که بعداً مجمع عمومی فوق العاده شرکت تعیین می نماید، دارای سهام وثیقه باشند که این سهام، حتماً باید بانام باشد و همانطور که از نام آن پیدا است، چنین سهامی، وثیقه عملکرد مدیران شرکت است و برای جبران خسارات ناشی از تقصیرات احتمالی مدیران شرکت در نظر گرفته می شود و همچنین لازم به ذکر است که این نوع سهام غیر قابل انتقال است و تا زمان ارائه مفاصاحساب دوران تصدی مدیران در شرکت، در صندوق شرکت به عنوان وثیقه و ضمانت باقی خواهد ماند.
برخی شرکت های سهامی عام، به منظور رعایت هرچه بیشتر حقوق صاحبان سهام و همچنین به منظور رعایت و حفظ نظم عمومی، نمی توانند هیچگونه سهام بی نامی داشته باشند.
قوانین حاکم بر سهام بی نام
قوانین حاکم بر این گونه سهام در صورت مفقود شدن مفاد 320 تا 334 قانون تجارت بوده (اسناد در وجه حامل می باشد) که بالای ماده 320 قانون مزبور بیان می کند:
- دارنده هر سند در وجه حامل مالک و برای مطالبه وجه آن محق به شمار می رود به جز انکه خلاف آن ثابت شود.
- درصورتی که اوراق سهام بی نام مفقود شود، ذینفع می تواند با اقامه دعوی در دادگاه، درخواست ابطال سند مربوط به سهم را بکند.
برای عدم پرداخت امتیاز سهم مزبور به اشخاص ثالث اقدامات تامینی و پیشگیرانه را درخواست می کند. بعد از بررسی اسناد و مدارک موجود، درصورتی که دادگاه ادعای ذینفع یا مدعی را وارد بداند به دارنده سهم بی نام مجهول مجوز اعلان از طریق جراید را صادر می کند؛ بعد از سه مرتبه اعلان در روزنامه رسمی و گذشت سه سال، در صورتی که ابراز کننده سهم محکوم و یا اصولاً سندی به دادگاه ابراز نگردد، دادگاه سهام بی نام را باطل دانسته و ذینفع حق دارد که سهم بی نام جدیدی (المثنی) را از شرکت درخواست نماید.
چگونگی تشخیص سهامداران بی نام
در این مورد باید بگوییم که دارندگان سهام بی نام باید در مجامع عمومی تشخیص داده شده و هویت آن ها احراز شود، تا هم از مزایای سود سهام بهره مند شوند و هم نام و مشخصات آن ها همراه با اظهارنامه مالیاتی شرکت به حوزه های مالیاتی مربوطه ارائه گردد.
واضح است که دارندگان این گونه سهام وظیفه دارند پیش از تشکیل مجمع به شرکت مراحعه و ورقه حضور در مجمع را دریافت کرده و در روز تشکیل مجمع مشخصات کامل خود را به همراه نشانی و تعداد سهام و تعداد رای در ورقه حضور و غیابی که برای تشخیص هویت ایشان و تعیین حد نصاب قانونی جهت تشکیل مجمع بر اساس ماده 99 قانون تجارت قید کنند.
افرادی که با این روش از جمله سهامداران شرکت به حساب می آیند، ورقه سهم مربوط به آن ها محسوب و از مزایای آن بهره مند می شوند، مگر این که با پرداخت مالیات نقل و انتقال سهام به میزان 10 درصد ارزش اسمی سهام و اخذ حساب مالیاتی حقوق سهام خود را به شخص دیگری انتقال داده و نامبرده را به عنوان سهامدار جدید به شرکت معرفی کنند که در این شرایط باید نقل و انتقال در دفاتر ثبت سهام شرکت ثبت شود.
سهام ممتاز شرکت سهامی
افرادی که شرکت را تشکیل می دهند و یا همان موسسین قادر می باشند که با توجه به تخصص، اعتبار و موقعیت اشخاص، برای خود یا اشخاص ثالث سهام ممتازی را لحاظ کنند، به عنوان مثال موسسین سهام شرکت را جمعاً به 2000 سهم تقسیم کرده و بیان کنند که سهام داران از شماره 1 تا 500 حق دارند سه عضو از 5 عضو هیئت مدیره شرکت را انتخاب کنند یا از حق رای بیشتری دارند و یا اینکه می توانند از سود بیشتری برخوردار شوند.
مزایای سهام ممتاز
سهام ممتاز سهامی است که با رعایت مقررات قانون تجارت، دارای مزایای خاص و ویژه ای باشد. به عنوان مثال:
- چنین سهامی سود بیشتری تعلق بگیرد
- برای دارنده چنین سهامی حق رای بیشتری در مجامع عمومی قائل شوند
- اعضاء هیات مدیره و یا مدیر عامل شرکت صرفاً از بین دارندگان سهام ممتاز انتخاب شوند
- دارندگان سهام ممتاز دارای حق تقدم خرید سهام جدید شرکت باشند
- دارندگان سهام ممتاز در صورت انحلال شرکت دارای حقوق و مزایای بیشتری نسبت به سایرین باشند
- دارندگان چنین سهامی امکان استفاده ویژه از اموال, دارایی ها و املاک شرکت داشته باشند
در نظر گرفتن سهام ممتاز یا توسط مجمع عمومی موسسین شرکت و در هنگام تنظیم و تصویب اساسنامه شرکت صورت می گیرد که در اساسنامه شرکت و همچنین در روزنامه رسمی ثبت تاسیس شرکت و روزنامه کثیرالانتشار مربوط به آگهی های شرکت منعکس و قابل مشاهده است و یا بعداً توسط مجمع عمومی فوق العاده شرکت تصمیم گیری و تصویب می شود که این موضوع در روزنامه رسمی ثبت تغییرات شرکت و روزنامه کثیرالانتشار مربوط به آگهی های شرکت قابل مشاهده است.
امتیازات سهام ممتاز شرکت سهامی
امتیازات مربوط به سهام ممتاز و همچنین نحوه و تشریفات مربوط به استفاده از امتیازات مربوط به سهام ممتاز، باید به صورت کاملاً واضح قید شود.
هرگونه تغییری در امتیازات وابسته به سهام ممتاز باید یا به تصویب مجمع عمومی فوق العاده شرکت برسد و یا با جلب موافقت دارندگان نصف به علاوه یک این گونه سهام انجام بگیرد.
در شرکت های سهامی عام که در بورس پذیرفته شده اند، معمولاً سهام ممتاز وجود ندارد و بیشتر سهام شرکت های سهامی عام پذیرفته شده در بورس از نوع سهام بانام و عادی است.
فقط بخشی از سهام شرکت می تواند از نوع سهام ممتاز باشد و نا گفته پیداست که اگر برای تمام سهام یک شرکت، امتیازاتی یکسان در نظر گرفته شود، چنین سهامی به دلیل آنکه مزیتی خاص و انحصاری ندارد، اساساً به کار بردن وصف ممتاز برای آن بی معنی و اصطلاحاً سالبه به انتفاع موضوع است.
دلیل اختصاص سهام ممتاز ممکن است مواردی همچون دانش شخص مورد نظر، تخصص خاص و ویژه در اموری همچون تجارت، داشتن اعتبار و روابط خاص، داشتن فکر و ایده ای ناب و اختراع و مواردی از این دست باشد.
به همین دلایل است که اختصاص سهام ممتاز به صاحب آن در اکثر موارد جنبه فردی دارد و به جهت آنکه قائم به شخص است، با فوت شخص و یا انتقال آن، امتیازات مربوط به آن از بین می رود و اینگونه سهام به سهام عادی تبدیل می شوند که معمولاً این موارد مهم در اساسنامه شرکت یا در صورتجلسه مجمع عمومی فوق العاده ای که سهام ممتاز را تصویب می نماید ذکر می گردد.
سهام وثیقه شرکت سهامی
سهام وثیقه که به نام سهام وثیقه مدیران نیز شناخته می شود، صرفاً در مورد اعضاء هیات مدیره شرکت های سهامی وجود دارد. هیات مدیره شرکت های سهامی صرفاً باید از بین سهامداران شرکت انتخاب شوند و به منظور وجود تضمینی برای جبران خساراتی که ممکن است از سوء مدیریت و تقصیرات مدیران شرکت وارد شود، در نظر گرفته می شود.
سهام وثیقه الزاماً از نوع سهام بانام است و قابل نقل و انتقال نیست. زمانی که مدیر یا مدیران شرکت مفاصا حساب دوران تصدی و مدیریت خود در شرکت را ارائه ننمایند، سهام وثیقه در صندوق شرکت به عنوان وثیقه و ضمانت باقی خواهد ماند.
سهام مدیریتی شرکت سهامی
سهام مدیریتی مقدار سهامی از یک شرکت است که دارنده آن، طبق اساسنامه شرکت اختیار تعیین حداقل یک عضو را در هیات مدیره شرکت دارد.
سهام کنترلی شرکت سهامی
سهام کنترلی حداقل سهامی است که دارنده آن نیاز دارد تا بوسیله آن بتواند اکثریت اعضاء هیات مدیره شرکت را انتخاب نماید تا از این طریق هدایت و کنترل شرکت را به اشخاصی که خودش می خواهد بسپارد.
تبدیل سهام بانام به بی نام
تبدیل انواع سهام شرکت سهامی خاص از بانام به بی نام موقعی اتفاق می افتد که شرکت به علت عدم تائیدیه قیمت سهام ناچار بوده سهام بانام منتشر نماید و بعداً که تمام آن پرداخت شد، برای تسهیل در فروش سهام، قصد دارد سهام بانام خود را به بی نام تبدیل نماید برای این که تمام دارندگان سهم از تصمیم شرکت مطلع شوند باید این تصمیم فقط در روزنامه کثیرالانتشاری که آگهی های مربوط به شرکت در آن منتشر می شود درج و مهلتی کمتر از دو ماه نباشد به صاحبان سهام داده شود تا برای تبدیل سهام خود به مرکز شرکت مراجعه کنند.
پس از انقضاء مهلت مذکور برابر تعداد سهامی که تبدیل نشده است سهام بی نام صادر شده و در مرکز شرکت نگاه داری شود تا هر موقع که دارندگان سهام بانام مراجعه نمودند, سهام بانام آنان اخذ و باطل و سهام بی نام به آن ها داده شود.
تبدیل سهام بی نام به بانام
زمانی که شرکت بخواهد به جهت مصالح اقتصادی، شرکاء خود را بشناسد، می تواند سهام بی نام را که معلوم نیست در دست چه اشخاصی است به سهام بانام تبدیل کند. چون این قبیل سهام در دست اشخاص متفرقه بوده و شرکت از هویت و محل اقامت آن ها اطلاع ندارد. قانون تشریفات و مهلت بیشتری به جهت آن قائل شده است تا حقی از کسی ضایع نشود.
در این مورد به موجب ماده ۴۴ باید مراتب در روزنامه کثیرالانتشاری که آگهی های مربوط به شرکت در آن نشر می گردد سه نوبت هر یک به فاصله پنج روز منتشر و مهلتی که کمتر از یک شش ماه از تاریخ اولین انتشار آگهی نباشد به صاحبان سهام داده شود تا برای تبدیل سهام خود به مرکز شرکت مراجعه کنند. در آگهی تصریح خواهد شد که پس از انقضای مهلت مزبور کلیه سهام بی نام شرکت باطل شده تلقی می گردد.
مسلم است در صورتی مراجعه دارندگان سهام بی نام ورقه سهم آن ها باطل شده و شرکت باید سهام جدیدی بانام صادر کند و سپس در مورد شرکت های سهامی عام باید سهام مزبور را در بورس اوراق بهادار و در صورتی که در بورس پذیرفته نشود و یا این که سهام مربوط به شرکت های سهامی خاص باشد از طریق حراج فروخته شود.
سخن آخر در زمینه انواع سهام شرکت سهامی
برای تبدیل انواع سهام و سایر موارد مربوط به آن، نیاز به حضور یک یا چند کارشناس و یا مشاور ثبتی بیش از هر زمان دیگری احساس می شود.
ما با ارائه مشاوره رایگان و ارایه خدمات بهینه همیشه همراه شما خواهیم بود. هزینه کمتر خود را با مشاوره های دقیق ما حس کنید.
درصورتی که تمایل به ثبت انواع تغییرات شرکت سهامی خود دارید و این افتخار را می خواهید به موسسه ثبتی ذهن ناب بدهید٬ فرم زیر را پرینت گرفته و تکمیل کنید.
به همراه مدارک مورد نیاز جهت تغییرات مد نظر که در مطالب فوق ذکر شده است برای موسسه ثبتی ذهن ناب توسط ایمیل یا فایل ضمیمه زیر ارسال کنید تا در سریعترین زمان و بهترین کیفیت تغییرات شرکت سهامی شما به ثبت برسد.
موسسه ثبتی ذهن ناب برای تغییر انواع سهام به یکدیگر از هر کجا آمادگی همراهی را دارد.
موسسه ثبتی ذهن ناب اولین در بهترین ها
ثبت را به ما بسپارید و تغییرات را با ما تجربه کنید
جهت هرگونه مشاوره ثبت برند با ما تماس بگیرید
